சென்னை டாக்டர் எம்.ஜி.ஆர் ஜானகி கல்லூரியின் நாட்டியத் துறை சார்பாக நடத்தப்பட்ட பரத நாட்டியம் தொடர்பான ஒரு சர்ச்சையை பத்திரிக்கையாளர் கவின்மலரின் பக்கத்தில் பார்த்தேன். Devadasi System and Bharatha Natyam என்கிற தலைப்பில் அக் கல்லூரியின் நாட்டியத் துறையில் ஒரு உரை நிகழ இருப்பதாக வந்த அறிவிப்பைப் பார்த்துவிட்டு முதலில் பேரா. சரஸ்வதி தொலை பேசியிலும் பின்னர் சரஸ்வதி, பெண்ணியச் சிந்தனையாளர் ஓவியா, வழக்குரைஞர் அஜிதா, கவின்மலர் ஆகியோர் நேரிலும் சென்று கல்லூரி முதல்வரிடம் பேசியுள்ளனர். “தேவதாசி முறை ஒழிக்கப்பட்டுவிட்டது. இந்நிகழ்வு அதை மீண்டும் மாணவர்களிடையே நியாயப்படுத்துவதாக அமைந்துவிடுமோ என்கிற அச்சத்தை” அவர்கள் தெரிவித்துள்ளனர். எனவே அவ் உரை ரத்து செய்யப்பட வேண்டும் என்பது அவர்களின் கோரிக்கை.
தொலைபேசியில் கூறியதை ஒட்டி ‘Evolution of Bharathanatiyam’ என்பதாக உரைத் தலைப்பு மாற்றப்பட்டுவிட்டதாகவும், ‘’இது கலை சார்ந்த நிகழ்வாக இருக்கும். சொர்ணமால்யாதான் பேசுகிறார்’’ என்றும் கல்லூரி தரப்பில் சொல்லப்பட்டுள்ளது.
நிகழ்வின்போது இவர்களும் சென்று உரையைக் கேட்டுள்ளனர். உரைத் தலைப்பு அதுவாக இருந்தபோதிலும் சொர்ணமாலாவின் பவர் பாயின்ட் ஸ்லைட் தலைப்பு ‘Devadasis – Wives of God’ என்பதாகாக இருந்துள்ளது. மாலா என்ன பேசினார் என்பது முழுமையாகத் தெரியவில்லை. கவின்மலரின் பதிவிலிருந்து அவர் தேவதாசி முறையைப் போற்றிப் பேசினார் என்றும் தேவதாசியரால் வளர்க்கப்பட்ட ‘சதிரில்’ இருந்தே பரதம் தோன்றியதாகவும் அவர் பேசியதாகத் தெரிகிறது. தேவதாசி சாதி உருவானது, முத்து லட்சுமி ரெட்டி போன்றோர் அதை ஒழித்தது முதலியன குறித்தும் அவர் சில தவறான கருத்துக்களை முன் வைத்ததாகவும் அதற்கு ஓவியா முதலானோர் அங்கேயே எதிர்ப்புத் தெரிவித்ததாகவும் அறிகிறேன்.
தேவதாசிமுறை ஒழிப்பு, அதில் முதுலட்சுமி ரெட்டி, மூவலூர் ராமாமிர்தம் ஆகியோரின் பங்கு, சத்தியமூர்த்தியின் சட்டமன்றப் பேச்சுக்கள் ஆகியவை குறித்துத் தமிழில் அதிகம் எழுதியுள்ளவர்களில் நானும் ஒருவன்.
தேவதாசி முறை குறித்து நாம் சிலவற்றை நுணுக்கமாகப் புரிந்து கொள்வது அவசியம்:
1.பரத்தமை, பொதுமகளிர், வரைவின் மகளிர், பிற்காலத்திய தேவதாசியர் ஆகியோருக்கிடையே உள்ள நுணுக்கமான வேறுபாடுகள் முக்கியம். சோழர் காலத்தில் கோவில்கள் என்கிற நிறுவனம் அரசதிகாரத்தின் பிரிக்க இயலாத ஓரங்கமாக மாறியபோது தேவதாசிமுறை கோவில் நிர்வாகத்தின் பகுதியாக நிறுவனமயப்படுத்தபட்டது. தளிச்சேரிப் பெண்டுகள் முதலான பெயர்களில் தேவதாசியர் அழைக்கப்பட்டனர். ராஜராஜ சோழன் தஞ்சையில் கட்டிய பெருவுடையார் கோவிலுக்கென நாட்டின் பல்வேறு பகுதிகளுக்கும் ஓலை அனுப்பிக் கட்டாயமாக 400 பெண்களைக் கொணர்ந்து அவர்களைத் தேவதாசியராக்கிய வரலாற்றை நாம் அறிவோம்.
2.இவர்கள் பல்வேறு சாதிகளிலிருந்து வந்தபோதும் பின்னாளில் இவர்களே ஒரு சாதியாயினர். தமிழகச் சாதிகள் பலவும் காலப்போக்கில் இப்படியெல்லாம் உருவானவைதானே. பிற மொழிக் கலப்பு உட்பட எல்லாச் சாதிகளிலும் ஏற்பட்ட மாற்றங்கள் இதிலும் நிகழ்ந்தன. ‘சின்னமேளம்’, ‘பெரியமேளம்’ முதலான பிரிவுகளும் உருவாயின. முதலியார், பிள்ளை முதலான பட்டப் பெயர்களையும் இவர்களும் பயன்படுத்திக் கொண்டனர். பின்னாளில் இவர்கள் அனைவரும் நவீன அரசுப் பதிவுகளில் இசை வேளாளராகக் குறிக்கப்பட்டனர்.
3.மத்திய காலத்தில் ஏற்பட்ட வேலைப் பிரிவினைகளின் ஊடாக சிலப்பதிகாரக் காலம் தொடங்கி வளர்ந்து வந்த தமிழின் வளமான இசை மற்றும் நாட்டியப் பாரம்பரியத்திற்கு உரியவர்களாக இவர்கள் ஆயினர். காலங்காலமாக இவற்றைக் கையளித்துக் காப்பாற்றிய பெருமை இவர்களுக்குண்டு. தஞ்சை நால்வர், பாலசரஸ்வதி தேவி, வீணை தனம்மாள், எம்.எஸ்.சுப்புலட்சுமி எ னப் பலரையும் சொல்லலாம்.
4.பெண்களுக்குக் கல்வி மறுக்கப்பட்ட நமது சமூகத்தில், கல்வி கற்கும் வாய்ப்புப் பெற்றவர்களாகவும் தேவரடியார்களே இருந்தனர். அச்சுக் கோர்ப்பு முறையைத் தமிழுக்கு அறிமுகப்படுத்திய சீகன்பால்கு அக்காலக் கல்வி முறையின் பாடத்திட்டங்கள் குறித்துச் சேகரித்துள்ள தகவல்கள் இதற்குச் சான்று (சீகன்பால்கு குறித்த எனது நூலில் இதைக் காணலாம்). முத்துப்பழனி, புட்டலக்ஷ்மி நாகரத்தினம்மாள் முதலியோர் சில எடுத்துக்காட்டுகள்.
5.இத்தனைக்கும் மத்தியில் தேவதாசிப் பெண்களின் வாழ்க்கை மிக அவலமான ஒன்று.
கட்டாயமாகப் பொட்டுக்கட்டப்பட்டு கோவில் சேவகத்திற்கு விடப்படும் இவர்களுக்குக் குடும்ப வாழ்க்கை மறுக்கப்பட்டது. குடும்ப வாழ்க்கை மறுக்கப்பட்டால் என்ன வந்துவிடப் போகிறது என இதை ஒதுக்க இயலாது. ஏனெனில் இது அவர்களின் சுதந்திரமான தேர்வு அல்ல. கட்டயமாகத் திணிக்கப்பட்ட ஒன்று. இவர்கள் கோவிற் பூசகர்கள், நிர்வாகிகள், ஊர்ப் பெரியமனிதர்கள் ஆகியோரின இச்சைகளைத் தீர்த்துக் கொள்வதற்கான பண்டங்களாகப் பயன்படுத்தப்பட்டதோடன்றி, இவர்களின் முதுமைக் காலம் ம்கவும் அவலத்துக்குரிய ஒன்றாக அமைந்தது.
காலங்காலமாக இப்படிப் பாலியல் சுரண்டல்களுக்க்கு ஆட்பட்டு வந்த இச் சமூகம் சென்ற நூற்றாண்டில் இப் பொட்டுக்கட்டும் அவலத்திலிருந்து விடுபட்ட வரலாற்றையும், அதில் முத்துலட்சுமி, ராமாமிர்தம் ஆகியோரின் பங்கையும், திராவிட இயக்கம் இதில் முன் நின்றதையும், சத்தியமூர்த்தி முதலானோர் இந்தியப் பாரம்பரியம் என்கிற வகையில் தெவதாசி முறையை ஆதரித்துப் பேசிய வரலாற்றையும், காக்க முயன்று தோற்ற கதையையும் நாம் அறிவோம். என் கட்டுரைகள் பலவற்றில் இதை விரிவாகப் பேசியுள்ளேன். ஆங்கிலத்தில் ஆனந்தி முதலானோர் இதை விரிவாக எழுதியுள்ளனர். திராவிட இயக்கம் தவிர காந்தியடிகளும் முத்துலட்சுமி ரெட்டிக்கு ஆதரவாக இருந்தது குறிப்பிடத்தக்கது. தமிழகச் சுற்றுப்பயணம் ஒன்றில் அவர் அத்தனை கூட்டங்களிலும் தேவதாசிமுறை ஒழிப்பை ஆதரித்துப் பேசியது குறிப்பிடத்தக்கது (பார்க்க: எனது ‘காந்தியும் தமிழ்ச் சனாதனிகளும்’ நூல்).
இங்கொன்றைக் குறிப்பிடுவது முக்கியம். சென்ற நூற்றாண்டில் நம் தமிழ் இசையும், தேவதாசியரால் காபாற்றப்பட்டு வந்த தமிழ்நாட்டிய மரபும் (‘சதிர்’) இங்கே ‘கர்நாடக சங்கீதமாகவும்’, ‘பரத நாட்டியமாகவும்’ உருமாற்றப்பட்டது. இதில் பார்ப்பனர்களின் கைவரிசையை விளக்க வேண்டியதில்லை. பத்மா சுப்பிரமணியம் போன்றோர் இதில் பெரும் பங்கு வகித்தனர். தேவதாசி மரபில் வந்த கலை என்கிற உண்மை இவர்களுக்கு இழுக்காக இருக்கும் என்பதால், தேவதாசியரின் பங்கு இவர்களால் மூடி மறைக்கப்பட்டது. சதிர் பரதமாகியது.
எனவே இந்தக் கலையின் தமிழ் வேர்களையும், இதக் காப்பாற்றி வந்ததில் தேவதாசியரின் மரபையும் நாம் அழுத்திச் சொல்ல வேண்டியுள்ளது. அப்படிச் சொல்வது யாராக இருந்தபோதிலும் அதை நாம் வரவேற்க வேண்டியவர்களாகவே இருக்கிறோம்.
அதே நேரத்தில் தேவதாசிமுறையை உன்னதப்படுத்தி, அதை ஒழித்துக் கட்டிய திராவிட இயக்கத்தின் பங்கைக் கொச்சைப்படுத்திப் பேசும் யாரையும் நாம் கண்டிக்கத் தவறவும் கூடாது. அந்த வகையில் எம்.ஜி.ஆர் ஜானகி கல்லூரி நாட்டியத் துறையில் நடைபெற்ற சொர்ணமாலாவின் கருத்துக்களை நேரில் சென்று கவனித்து மறுத்துரைத்த ஒவியா முதலானோரின் பங்கு பாராட்டுக்குரியது.
அதே நேரத்தில் இதற்கான கல்வித் துறையில் ‘Devadasi system and Bharathanatiyam’ , ‘Evolution of Bharathanatiyam’, ‘Devadasis – Wives of God’ போன்ற தலைப்புகளில் கருத்தரங்குகளே நடத்தக் கூடாது எனக் கூற இயலுமா? தேவதாசி முறை ஒழிக்கப்பட்டுவிட்டது என்பதால் அது குறித்து ஆய்வுகளே கூடாது எனச் சொல்ல இயலுமா? ‘தமிழகத்தில் தேவரடியார் மரபு’ என்கிற நூலை முனைவர் நர்மதா எழுதியுள்ளார். அது அவரது முனைவர் பட்ட ஆய்வு. அந்நூல் குறித்த விமர்சனத்தை நான் ‘தீராநதி’ யில் எழுதியுள்ளேன். இன்றைய ‘பரத நாட்டியத்தில்’ தேவரடியார் மரபு குறித்த அடுத்த நூற் தயாரிப்பில் அவர் இப்போது உள்ளார். டி.எம்.சுந்தரம் என்பவர் ஒரு நூல் எழுதியுள்ளார். லக்ஷ்மி விஸ்வநாதன் Women of Pride: The Devadasi Heritage என்றொரு நூலை எழுதியுள்ளார். இன்னும் பல ஆய்வுகள் இருக்கக் கூடும். சத்யஜித்ரே, பாலசரஸ்வதி குறித்து ஒரு அற்புதமான ஆவணப் படம் (‘பாலா’) எடுத்தார்.
இது குறித்து நான் ஓவியா அவர்களிடம் பேசியபோது அவர் இரு நியாயங்களை முன்வைத்தார். 1.இப்படியான ஒரு தலைப்புக்குள் ஒளிந்து கொண்டு தேவதாசி முறையை நியாயப்படுத்திவிடக் கூடாது. 2.ஒரு தனியார் அரங்கில் இப்படிப் பேசினால் கூட அதை அனுமதிக்கலாம். ஒரு கல்வி நிலையத்தில் இப்படிப் பேசுவதை எப்படி அனுமதிப்பது.
உண்மைதான். எனினும் கல்வி நிறுவனங்களில் கல்விச் சுதந்திரம் (academic freedom) என்பது முக்கியம். அவர்கள் என்ன பேசப் போகிறார்கள், ஆய்வில் என்ன சொல்லப் போகிறார்கள் என்பதை நாம் முன் கூட்டி ஊகித்து அந்த அடிப்படையில் எதிர்ப்புக் காட்ட இயலாது. எழுதப்பட்ட ஒரு பாடத்தில் உள்ள தவறுகளை நாம் சுட்டிக் காட்ட இயலும். ஆனால் எழுதப்பட இருக்கும் ஒரு ஆய்வில் ஆலது பேசப்பட உள்ள ஒரு உரையில் நீ தவறாகத்தான் பேசுவாய் என்கிற முன் அனுமானத்தில் நாம் அதில் தலையிடுவது கல்விச் சுதந்திரத்தில் தலையிடுவதாகவே அமையும். அப்படி எழுதப்படும், பேசப்படும் பட்சத்தில் அத்ற்கான எதிர்வினைகளை ஆற்ற நமக்கு இப்போது எத்தனையோ வழிமுறைகள் உண்டு.
இறுதியாக ஒன்றைச் சொல்லி ஆக வேண்டியுள்ளது. இன்று தேவதாசி முறையைச் சொர்ணமாலா போன்ற பார்ப்பனர் மட்டும் போற்றவில்லை. மணியரசனின் ‘தமிழ்த் தேசப் பொதுவுடமைக் கட்சி’ போன்ற தமிழ்த் தேசிய அமைப்புகளும் போற்றிப் புகழ்கின்றன. அவர்கள் ராஜராஜ சோழன் போன்றோரை தமிழ் வீரத் திரு உருக்களாகப் பார்க்கின்றனர். பெருமிதத்திற்குரிய சோழர் காலத்தை கம்யூனிஸ்டுகள் நில உடைமை என்றும், பெரியாரியர்கள் பார்ப்பனீயம் என்றும் இதுகாறும் கீழ்மைப்படுத்தி விட்டனரே என வெளிப்படையாக ஓலமிடுகின்றனர். ராஜராஜன் பட்டமேறிய ஆயிரமாண்டு நாளை கருணாநிதி பெரு விமரிசையாகக் கொண்டாடியபோது தமிழகத்தில் மிகப் பெரிய எதிர்ப்புகள் நிகழ்ந்தன. ஆனால் சமீபத்தில் தஞ்சைப் பெருவுடையார் கோவிலின் ஆயிரமாவது குடமுழுக்கை கருணாநிதி அரசு கொண்டாடியபோது, ‘தமிழர் கண்னோட்டம்’ இதழ் சிறப்பு மலர் வெளியிட்டது. அதில் ராஜராஜ சோழன் அறிமுகப்படுத்திய தேவரடியார் முறை பெருமைக்குரிய ஒன்று எனவும், அது பெண்களுக்கு அளிக்கப்பட்ட சிறப்பு எனவும் பொருள்பட்ட கட்டுரை வெளியிடப்பட்டது. அப்போது ஏன் எந்த எதிர்ப்பையும் யாரும் காட்டவில்லை?
meet people online: personals women – date website free
50 mg prednisone from canada: https://prednisone1st.store/# prednisone 500 mg tablet
where to get cheap mobic without rx: cost of cheap mobic without insurance – Homepage
cost of propecia pill get generic propecia prices
generic propecia cost cheap propecia tablets
http://cheapestedpills.com/# what is the best ed pill
can you buy generic mobic online: how to get generic mobic without prescription – cheap mobic no prescription
can i purchase mobic without prescription: get generic mobic without rx – buying cheap mobic no prescription
Read information now.
amoxicillin from canada can we buy amoxcillin 500mg on ebay without prescription – amoxicillin medicine over the counter
Cautions.
buy cheap amoxicillin: amoxicillin 500mg cost amoxicillin 500 mg without prescription
can you buy amoxicillin over the counter in canada amoxacillian without a percription – can you buy amoxicillin uk
canadian pharmacy tampa canadian pharmacy king reviews
buy drugs from canada canadian pharmacy mall
can i get mobic online: can i purchase generic mobic tablets – where can i get generic mobic online
get cheap mobic without prescription order generic mobic without insurance mobic for sale
legal to buy prescription drugs from canada canadapharmacyonline
ed meds online without doctor prescription: ed treatment pills – cheap ed drugs
canadian drugstore online: northwest canadian pharmacy – reliable canadian pharmacy
http://indiamedicine.world/# indianpharmacy com
Online medicine order: india pharmacy – п»їlegitimate online pharmacies india
https://certifiedcanadapharm.store/# maple leaf pharmacy in canada
canadadrugpharmacy com: canadadrugpharmacy com – legitimate canadian mail order pharmacy
http://mexpharmacy.sbs/# pharmacies in mexico that ship to usa
canadian pharmacies comparison: northwest pharmacy canada – ordering drugs from canada
https://indiamedicine.world/# top 10 pharmacies in india
https://certifiedcanadapharm.store/# canada cloud pharmacy
reputable mexican pharmacies online: purple pharmacy mexico price list – medicine in mexico pharmacies
http://indiamedicine.world/# best online pharmacy india
п»їbest mexican online pharmacies: medication from mexico pharmacy – mexico drug stores pharmacies
buy ivermectin pills: ivermectin 5 mg price – ivermectin topical
http://azithromycin.men/# zithromax 500mg over the counter
ivermectin 3 mg tabs: ivermectin – ivermectin rx
http://gabapentin.pro/# cheap neurontin online
ivermectin 5: ivermectin pill cost – ivermectin pills human
http://azithromycin.men/# zithromax 250 mg pill
ivermectin brand: ivermectin new zealand – stromectol ivermectin buy
buy antibiotics for uti: cheapest antibiotics – Over the counter antibiotics for infection
http://antibiotic.guru/# over the counter antibiotics
http://lipitor.pro/# lipitor 40 mg tablet price
http://ciprofloxacin.ink/# cipro for sale
https://ciprofloxacin.ink/# buy cipro
http://ciprofloxacin.ink/# ciprofloxacin over the counter
https://lipitor.pro/# lipitor 80 mg price
mexico pharmacies prescription drugs mexico drug stores pharmacies medication from mexico pharmacy
http://mexicanpharmacy.guru/# medication from mexico pharmacy
top 10 online pharmacy in india: top online pharmacy india – top 10 online pharmacy in india
reputable mexican pharmacies online : mexico online pharmacy – mexican online pharmacies prescription drugs
https://indiapharmacy24.pro/# indian pharmacy online
https://indiapharmacy24.pro/# india pharmacy mail order
https://stromectol24.pro/# buy minocycline 100 mg
http://stromectol24.pro/# ivermectin ebay
https://paxlovid.bid/# paxlovid cost without insurance
buy paxlovid online: paxlovid best price – paxlovid price
500 mg valtrex daily: valtrex antiviral drug – generic valtrex
clopidogrel bisulfate 75 mg: clopidogrel bisulfate 75 mg – plavix medication
Cialis over the counter: Generic Cialis without a doctor prescription – Cialis 20mg price
cheap kamagra п»їkamagra п»їkamagra
Cheap Levitra online Cheap Levitra online Levitra generic best price
http://cialis.foundation/# Buy Tadalafil 5mg
sildenafil over the counter Cheap generic Viagra sildenafil 50 mg price
Buy Vardenafil 20mg Cheap Levitra online buy Levitra over the counter
http://kamagra.icu/# Kamagra 100mg price
Cialis 20mg price cheapest cialis Buy Tadalafil 20mg
https://kamagra.icu/# sildenafil oral jelly 100mg kamagra
Levitra online pharmacy Levitra generic best price buy Levitra over the counter
Tadalafil Tablet Tadalafil price Cheap Cialis
https://kamagra.icu/# Kamagra tablets
http://indiapharmacy.pro/# india pharmacy indiapharmacy.pro
Online medicine order: online shopping pharmacy india – indian pharmacy online indiapharmacy.pro
https://canadapharmacy.guru/# pharmacies in canada that ship to the us canadapharmacy.guru
canadian pharmacy meds: canadian pharmacy online store – canadian pharmacy victoza canadapharmacy.guru
best online pharmacies in mexico: medicine in mexico pharmacies – best online pharmacies in mexico mexicanpharmacy.company
https://indiapharmacy.pro/# cheapest online pharmacy india indiapharmacy.pro
https://canadapharmacy.guru/# canadian drugstore online canadapharmacy.guru
reputable mexican pharmacies online: mexico drug stores pharmacies – buying prescription drugs in mexico mexicanpharmacy.company
https://mexicanpharmacy.company/# п»їbest mexican online pharmacies mexicanpharmacy.company
http://canadapharmacy.guru/# canadian pharmacy mall canadapharmacy.guru
reputable indian pharmacies: indian pharmacies safe – Online medicine order indiapharmacy.pro
http://indiapharmacy.pro/# п»їlegitimate online pharmacies india indiapharmacy.pro
https://mexicanpharmacy.company/# mexico drug stores pharmacies mexicanpharmacy.company
http://mexicanpharmacy.company/# purple pharmacy mexico price list mexicanpharmacy.company
http://canadapharmacy.guru/# online canadian pharmacy canadapharmacy.guru
http://mexicanpharmacy.company/# mexican pharmaceuticals online mexicanpharmacy.company
indian pharmacies safe: buy medicines online in india – pharmacy website india indiapharmacy.pro
http://indiapharmacy.pro/# п»їlegitimate online pharmacies india indiapharmacy.pro
https://doxycycline.sbs/# doxycycline 50mg
http://amoxil.world/# amoxicillin canada price
http://propecia.sbs/# get generic propecia tablets
https://propecia.sbs/# order generic propecia without rx
https://propecia.sbs/# propecia order
amoxicillin 500mg price in canada: amoxicillin 500 mg tablet price – amoxicillin 500 mg capsule
http://propecia.sbs/# buy generic propecia without insurance
doxycycline online: generic doxycycline – doxy 200
https://indiapharm.guru/# buy medicines online in india
canadian pharmacies that deliver to the us: Buy Medicines Safely – the canadian pharmacy
https://withoutprescription.guru/# real cialis without a doctor’s prescription
reputable indian online pharmacy: buy medicines online in india – indian pharmacies safe
http://canadapharm.top/# canadian pharmacy mall
canadian pharmacy online: canadian pharm top – canadian pharmacy ratings
http://indiapharm.guru/# world pharmacy india
mexican pharmaceuticals online: mexican rx online – buying prescription drugs in mexico online
http://mexicopharm.shop/# pharmacies in mexico that ship to usa
how to get prescription drugs without doctor: sildenafil without a doctor’s prescription – real viagra without a doctor prescription
http://edpills.icu/# cheap erectile dysfunction pill
pharmacies in mexico that ship to usa: mexican online pharmacies prescription drugs – mexico drug stores pharmacies
http://mexicopharm.shop/# medication from mexico pharmacy
mexico drug stores pharmacies: mexico pharmacies prescription drugs – п»їbest mexican online pharmacies
http://indiapharm.guru/# Online medicine order
prescription meds without the prescriptions: non prescription ed pills – viagra without doctor prescription
Buy Levitra 20mg online: Levitra 10 mg best price – Levitra online USA fast
https://tadalafil.trade/# cheap 10 mg tadalafil
Kamagra tablets: Kamagra 100mg price – Kamagra 100mg price
http://edpills.monster/# best pills for ed
online tadalafil prescription: best tadalafil prices – tadalafil 2.5 mg generic
http://tadalafil.trade/# tadalafil 2.5 mg generic
Kamagra 100mg: Kamagra Oral Jelly – п»їkamagra
http://kamagra.team/# Kamagra 100mg price
Vardenafil price: Buy Vardenafil 20mg – Vardenafil price
zithromax online usa no prescription buy zithromax zithromax 500 mg for sale
http://ciprofloxacin.men/# buy generic ciprofloxacin
cipro pharmacy ciprofloxacin without insurance where can i buy cipro online
http://doxycycline.forum/# doxycycline 100mg price in india
doxycycline discount buy doxycycline over the counter buying doxycycline uk
http://lisinopril.auction/# prinivil generic
generic zestril: Over the counter lisinopril – lisinopril 2.15 mg
where can i get zithromax over the counter buy zithromax zithromax online pharmacy canada
https://ciprofloxacin.men/# ciprofloxacin 500 mg tablet price
cost of doxycycline in india Buy doxycycline for chlamydia 100mg doxycycline
http://amoxicillin.best/# buy amoxicillin without prescription
https://ciprofloxacin.men/# buy cipro cheap
how to get doxycycline prescription Buy doxycycline for chlamydia buy doxycycline from canada
mexico drug stores pharmacies: mexican pharmacy – mexico pharmacies prescription drugs
https://ordermedicationonline.pro/# pharmacy online
canadian pharmacy voltaren: legal drugs buy online – canadian prescription costs
https://ordermedicationonline.pro/# canadian pharmacies that deliver to the us
canadian pharmacies: certified canada pharmacy online – my canadian pharmacy rx